Trà xanh là một thức uống phổ biến ở Việt Nam, không chỉ là một thức uống lành mạnh tốt cho sức khỏe, mà còn được sử dụng trong y học truyền thống như một loại thảo dược để điều trị nhiều bệnh. Việt Nam nổi tiếng với việc trồng trà xanh, đặc biệt là ở những vùng có khí hậu mát mẻ như vùng trung du bắc bộ và các khu vực núi cao ở Tây Nguyên.
Trà xanh ở Việt Nam được trồng rộng rãi và nổi tiếng trên cả trong và ngoài nước, với nhiều vùng trồng chè nổi tiếng như Tân Cương, Đồng Hỷ, La Bằng (Thái Nguyên), Văn Chấn (Yên Bái), Sơn Dương, Yên Sơn và Hàm Yên (Tuyên Quang).
Lá trà xanh chứa nhiều hợp chất hóa học quan trọng như flavonoid, saponin triterpen, caffeine, tannin, quercetin, tinh dầu, acid ascorbic (vitamin C), v.v. Trà xanh có nhiều tác dụng tuyệt vời, bao gồm cầm tiêu chảy, giảm nguy cơ ung thư, bảo vệ tim mạch, chống lão hóa, và duy trì hệ xương khớp khỏe mạnh. Dưới đây là một số lợi ích đáng kể của trà xanh trong việc hỗ trợ điều trị các chứng bệnh.
Tốt cho hệ tim mạch
Trà xanh cung cấp chất chống oxi hóa và polyphenol tự nhiên, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Uống trà xanh có thể giúp giảm huyết áp, giảm cholesterol, và cải thiện chức năng mạch máu. Điều này cũng có thể giúp giảm cân và nguy cơ mắc béo phì, một trong những yếu tố gây ra bệnh tim mạch.
Phòng ngừa bệnh ung thư
Trà xanh có hàm lượng cao các chất chống oxi hóa, giúp ngăn chặn sự phát triển của các loại bệnh ung thư, bao gồm ung thư miệng và ung thư phổi. Nghiên cứu đã chứng minh rằng uống trà xanh có thể bảo vệ và ngăn chặn sự phát triển của ung thư miệng.
Cải thiện hệ miễn dịch và sức khỏe xương
Trà xanh chứa các hợp chất như EGC, GC và GCG, giúp tăng cường hoạt động của một loại enzyme quan trọng, giúp thúc đẩy sự phát triển xương khoảng 80%. Florua trong trà xanh cũng hỗ trợ cho sức khỏe xương chắc khỏe.
Làm đẹp da
Trà xanh thường là thành phần chính trong các sản phẩm làm đẹp da. Chất EGC giúp bảo vệ độ đàn hồi của da và ngăn ngừa lão hóa. Điều này giúp làm da trở nên khỏe mạnh, sáng hơn, và ngăn ngừa sự hình thành của mụn. Ngoài ra, các vitamin như vitamin B-2 cũng giúp làm da trông trẻ trung hơn, duy trì mức độ collagen và tăng độ săn chắc của da.
Làm chậm quá trình lão hóa
Trà xanh cũng có khả năng làm mờ các nếp nhăn trên khuôn mặt nhờ có chứa polyphenols, một loại chất chống oxi hóa, trà xanh có khả năng chống lại các gốc tự do và giúp làm chậm quá trình lão hóa da, từ đó giúp da trở nên mịn màng và giảm sự xuất hiện của nếp nhăn.
Tăng cường trí nhớ
Trà xanh không chỉ thúc đẩy sức mạnh cho các bộ phận trên cơ thể, mà còn giúp cải thiện trí nhớ và tăng cường sự nhạy bén của trí óc. Các hợp chất sinh học và catechin trong trà xanh bảo vệ bộ não khỏi tác động của các gốc tự do, loại bỏ mối nguy cơ gây tổn thương cho màng tế bào cơ thể và tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng sau khi lá trà xanh khô được chế biến, khoảng 14% lượng catechin bị mất đi. Catechin bao gồm các chất chống oxy hóa, đặc biệt là EGCG, một trong những chất chống oxi hóa mạnh mẽ được nhiều người biết đến.
Vì vậy, trong trường hợp này, lá trà xanh tươi thường được ưa chuộng hơn so với lá trà xanh khô, vì chúng giữ được nhiều EGCG hơn. Tuy nhiên, lá trà xanh khô dễ bảo quản hơn và có thể lưu trữ trong khoảng 1 năm nếu được bảo quản đúng cách. Trong khi đó, lá trà xanh tươi cần phải được sử dụng ngay trong ngày, vì dễ bị oxy hóa khi tiếp xúc với không khí, làm giảm chất lượng.
Đối với việc uống trà, cần chú ý rằng trà chứa caffeine, có thể gây ra các vấn đề như mất ngủ, thấp kali, và rối loạn lo âu nếu được tiêu thụ quá nhiều. Phụ nữ trong các giai đoạn như kinh nguyệt, thai kỳ, sắp sinh, cho con bú, và tiền mãn kinh nên hạn chế việc uống trà. Trong giai đoạn kinh nguyệt, cơ thể cần nhiều sắt, nhưng trà chứa nhiều tannin và acid oxalic có thể gắn kết với sắt và giới hạn việc tiêu thụ sắt thông qua niêm mạc dạ dày.