Ẩn họa từ rượu ngâm không rõ nguồn gốc

Nhập viện vì uống rượu xoa bóp

Gần đây nhất, Trạm Y tế xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang tiếp nhận bệnh nhân S.V.P., sinh năm 1967, trú tại thôn Thèn Pả, xã Lũng Cú trong tình trạng mồm miệng, tay chân co cứng, vã mồ hôi, gọi hỏi lơ mơ không trả lời được. Ngay sau đó, bệnh nhân được thở ô xy, truyền dịch, hỗ trợ vitamin, xoa bóp làm mềm cơ và được theo dõi các chỉ số sinh tồn. 

Theo thông tin từ người nhà, bệnh nhân cùng con trai lấy rượu xoa bóp ngâm cây thuốc nam không rõ nguồn gốc để uống (2 chén nhỏ khoảng 40ml). Sau uống khoảng hơn 2 giờ, bệnh nhân có các biểu hiện trên.

Tương tự, cùng khoảng thời gian trên, Khoa Cấp cứu. Trung tâm Y tế (TTYT) huyện Cẩm Khê, Phú Thọ tiếp nhận bé gái 41 tháng tuổi (trú tại huyện Yên Lập, Phú Thọ) do ngộ độc rượu.

Gia đình bệnh nhi cho hay, cách thời điểm nhập viện khoảng 3 tiếng, bé ở nhà với bà và anh trai 7 tuổi. Khi bà làm việc nhà, hai anh em cùng nhau uống 1/3 chai rượu ngâm cây gió cùng mật ong. Sau uống, bé gái có biểu hiện nôn, tím tái, vã mồ hôi, gia đình nhanh chóng đưa bé nhập viện.

Thực tế, thời gian qua, một số địa phương đã ghi nhận các vụ ngộ độc rượu. Điển hình, tại Lạng Sơn, Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã tiếp nhận 2 bệnh nhân nam (Văn Quan, Lạng Sơn) vào viện trong trạng thái co giật, hôn mê sâu và ngừng thở.

Trước đó, 2 bệnh nhân có uống rượu ngâm rễ cây (nghi ngờ là rễ cây hồi, gia đình sử dụng để xoa bóp). Sau uống, hai bệnh nhân xuất hiện kích thích, co giật, gọi hỏi không trả lời kèm tím tái toàn thân. Các bác sĩ chẩn đoán tình trạng ngộ độc cấp tính, diễn biến phức tạp, nguy cơ tử vong cao.

Tại Lào Cai, vụ ngộ độc rượu ngâm rễ cây (cây Tẩu Hỏa Hảng) xảy ra trong bữa ăn sáng do gia đình ông H.S.S. ở xã Lùng Thẩn, huyện Si Ma Cai tổ chức. Trong 3 người uống rượu ngâm rễ cây, ông V.S.C. có biểu hiện đau bụng, vã mồ hôi, buồn nôn, buồn đi đại tiện, người mệt mỏi, chóng mặt, rét run.

Ông C. được đưa vào bệnh viện huyện, được chẩn đoán bị nhồi máu cơ tim cấp, sốc tim, ngộ độc rượu ngâm rễ cây không rõ loại, hạ kali máu, suy thận cấp. Ngay sau đó, ông C. được chuyển về Bệnh viện Bạch Mai điều trị.

Hai người khác cũng có biểu hiện vã mồ hôi, đau bụng, chóng mặt. Tuy nhiên, do sơ cứu kịp thời nên tình trạng không nguy kịch và không phải nhập viện.

Qua điều tra cho thấy, đây là loại rượu được người nhà ông S. mua ở chợ với mục đích xoa bóp ngoài da để chữa trật khớp nhưng do không biết nên đã mang ra uống.

Trước đó, tại Thường Tín, Hà Nội cũng đã xảy ra vụ ngộ độc rượu sau tiệc cưới. Trong 5 người bị ngộ độc nặng, có 1 ca tử vong tại nhà sau khi có triệu chứng đau bụng, nôn ra máu 2 lần. 4 người còn lại được đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện Bạch Mai với triệu chứng mệt mỏi, chóng mặt, đau đầu.

Tuyệt đối không dùng rượu ngâm không rõ nguồn gốc

TS Nguyễn Trung Nguyên – Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, 4 bệnh nhân nhập viện trong tình trạng ngộ độc rượu methanol, biểu hiện đau đầu, nhìn mờ, nhiễm toan chuyển hóa rất nặng, nồng độ methanol trong máu cao, tổn thương mắt, có nguy cơ tổn thương não.

Kết quả xét nghiệm mẫu rượu cho thấy, nồng độ cồn công nghiệp methanol là 34%. Trong khi đó với loại rượu thông thường nồng độ ethanol chỉ có 14%.

Trong số các bệnh nhân này, có người sẽ được điều trị khỏi. Tuy nhiên, thời gian sau có thể gặp phải những di chứng về thần kinh. Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận nhiều trường hợp không có biểu hiện ngộ độc nhưng nồng độ methanol trong máu rất cao. Nếu người dân không được điều trị sẽ nhanh chóng bị giảm thị lực, ảnh hưởng não.

Theo TS Nguyễn Trung Nguyên, nhiều người cứ nghĩ ngâm các dược liệu hay động vật là rượu thuốc nhưng thực tế nếu là thuốc chữa bệnh phải có đơn của thầy thuốc. Việc mỗi người dễ dãi sử dụng dược liệu mà không tính toán được liều lượng cụ thể, không biết rõ các thành phần có thể gây ra tác dụng có hại cho loại rượu này, người uống có thể gặp những tổn thương, nhiễm độc, ngộ độc nặng nề…

“Có nhiều người ngâm những loại có độc tính cao, thậm chí có cả lá ngón… chắc chắn sẽ gây ra tình trạng loạn nhịp tim, liệt, tím tái, có thể tử vong. Do đó, việc ngâm hàm lượng bao nhiêu, sử dụng như thế nào cần có sự tư vấn của bác sĩ. Nếu chúng ta sử dụng vô tư, thoải mái như hiện nay thì rất dễ gây ngộ độc, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng” - TS Nguyễn Trung Nguyên cảnh báo.

Các chuyên gia y tế khuyến cáo, để chủ động phòng, chống ngộ độc thực phẩm, đặc biệt là ngộ độc rượu ngâm các loại cây, quả rừng, mỗi người dân cần nâng cao nhận thức, tuyệt đối không sử dụng các loại rượu ngâm không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Nếu trẻ uống nhầm rượu hoặc thức uống có hại, người nhà cần tìm cách để trẻ nôn hết sau đó, nhanh chóng đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu kịp thời.