Trả lời câu hỏi về cơ sở giao đất cho chủ đầu tư xây dựng Thuận Kiều Plaza vào năm 1994 (trước 1 năm Luật Đất đai 1993 có hiệu lực) dựa vào quy định nào? Thuận Kiều Plaza đã bỏ trống nhiều năm, sử dụng không hiệu quả, gây lãng phí, có cơ sở pháp lý nào để Nhà nước thu hồi đất dự án này hay không?
Đại diện Sở TN&MT TP Hồ Chí Minh cho biết, căn cứ để giao đất là vào ngày 31/1/1994, Ủy ban Nhà nước về hợp tác đầu tư (nay là Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cấp giấy phép đầu tư số 785/GP cho phép Công ty Xây dựng Thương mại Sài Gòn 5 hợp tác với Công ty Kings Harmony International Ltd (Hongkong) thực hiện dự án Khu cao ốc Liên hiệp gia cư và Thương mại Thuận Kiều tại số 190 Hồng Bàng, phường 12, quận 5.
Trên cơ sở giấy phép đầu tư số 785/GP, ngày 31/1/1996, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 67/TTg, cho Công ty Xây dựng Thương mại Sài Gòn 5 thuê 9.971 m2 đất để hợp tác kinh doanh với Công ty Kings Harmony International Ltd (Hongkong). Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 67/TTg là phù hợp quy định pháp luật quy định tại khoản 2 Điều 81 và Điều 83 Luật Đất đai năm 1993 (việc cho thuê đất phải căn cứ vào luận chứng kinh tế - kỹ thuật đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xét duyệt theo Luật đầu tư nước ngoài tại Việt Nam).
Đối với cơ sở pháp lý thu hồi đất, theo đại diện Sở TN&MT, việc thu hồi đất theo Luật Đất đai năm 2024 được quy định tại các các điều 78, 79, 81 và 82, cụ thể: thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai; và thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người, không còn khả năng tiếp tục sử dụng.
Căn cứ các quy định pháp luật đất đai nêu trên, Nhà nước không có cơ sở để thu hồi đất. Đồng thời, theo khoản 1 Điều 17 Luật Đất đai năm 2024, quy định: “Nhà nước bảo hộ quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất hợp pháp của người sử dụng đất”, và khoản 5 Điều 26, quy định người sử dụng đất “Được Nhà nước bảo hộ khi người khác xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp về đất đai của mình”.
Như vậy, đất đai, nhà ở và công trình xây dựng hợp pháp tại Thuận Kiều Plaza được Nhà nước bảo hộ.